ປີນີ້ ຄືປີມະແມ ຫລື ປີຮັບມົດ,ເປັນປີສັຕຕະສົກ, ປີອະທິກະມາສ, ກົງກັບປີ ພຸດທະສັງກາດ ຫລື ພສ 2557 ກົງກັບປີ ຈຸນລະສັງກາດ ຈສ 1376 ແລະ ຈະປ່ຽນເປັນ ຈສ 1377 ໃນມື້ສັງຂານຂຶ້ນ ກົງກັບປິ ຄຣິຕ ສັງກາດ ຫລື ຄສ 2015.
ວັນສັງຂານລ່ວງ : ວັນອັງຄານ (ມື້ກົດສັນ) ແຮມ 11 ຄ່ຳ ເດືອນ 5 , ພສ 2557 ກົງກັນວັນທີ່ 14 ເມສາ 2015 ເວລາ 14ໂມງ 24 ນາທີ 00 ວິນາທີ...ວັນສັງຂານເນົາ: ວັນພຸດ (ມື້ຮ້ວງມົດ) ແຮມ 12 ຄ່ຳ ເດືອນ 5 , ພສ 2557 ກົງກັນວັນທີ່ 15 ເມສາ 2015(ເນົາວັນດຽວ) ແລະ ວັນສັງຂານຂຶ້ນ:
ວັນພະຫັດ(ມື້ເຕົ່າເສັດ) ແຮມ 13 ຄ່ຳ ເດືອນ 5 , ພສ 2557 ກົງກັນວັນທີ່ 16 ເມສາ 2015 ເວລາ 18 ໂມງ 21 ນາທີ 36 ວິນາທີ , ປ່ຽນວັນຖະເຫລີງສົກປີໃຫມ່ລາວຈຸລສັກຣາຊ ຈາກ 1376 ເປັນ 1377.
 |
| (ພາບໄດ້ຈາກ ອິນເຕີເນັທ) |
ເກນພິຣຸນະສາຕ: ພະອາທິດເປັນອະທິບໍດີ, ນາກຫລິ້ນນ້ຳ 4 ໂຕ, ບັນດານໃຫ້ຝົນຕົກ 400 ຫ່າ, ຕົກໃນຂອບຈັກກະວານ 160 ຫ່າ, ຕົກໃນປ່າຫິມະພານ 120 ຫ່າ, ຕົກໃນມະຫາສະໝຸດ 80 ຫ່າ, ຕົກໃນມະນຸດໂລກ 40 ຫ່າ.
ເກນທັນຍາຫານ: ຊື່ວ່າປັດສິມະ, ເຂົ້າກ້າໄຮ່ນາຈະໄດ້ 1 ສ່ວນ, ເສຍ 1 ສ່ວນ, ໂພຊະນາການ: ມີພໍສົມຄວນ, ປະຊາຊົນຈະສຸກແດ່.... ທຸກແດ່.... ປະປົນກັນ...ຯ
ຜະລາມັດສະມັງສາຫານ:
ຜົນລະໄມ້ຈະມີພໍສົມຄວນ ຯ.
ຣຸກຂະຊາດ: ໄມ້ງິ້ວເປັນພະຍາ ບ້ານເມືອງຈະສະຫງົບສຸກດີ ແຕ່ຟ້າຝົນບໍ່ດີປານໃດ, ຈະມີລົມແຮງ, ການເຮັດໄຮ່ນາ: ນາລຸ່ມ ແລະ ນາໂພນຈະດີສົມສ່ວນກັນ.
ເກນກາລະໂຍກ: ວັນພຸດເປັນທຸງໄຊ, ວັນອັງຄານເປັນອະທິບໍດີ, ວັນອາທິດເປັນອຸບາດ, ວັນພະຫັດເປັນໂລກະວິນາດ...ຯ.
 |
| (ພາບໄດ້ຈາກ ອິນເຕີເນັທ) |
ປີນີ້ ສັງຂານໄປ(ລ່ວງ)ວັນອັງຄານ(14 ເມສາ 2015) ຄົນບູຮານໄດ້ທຳນາຍໄວ້ວ່າ: “ ສັງຂານໄປວັນອັງຄານຈະມັກເກີດອັນຕະລາຍຂຶ້ນກາງເມືອງເຊັ່ນ: ໄຟໄໝ້,ໂຈນປຸ້ນຊິງຊັບ ແລະ ຈະມັກມີການລະບາດຂອງ ພະຍາດທີ່ຮ້າຍແຮງກັບປະຊາຊົນເປັນອັນມາກ ”
ປີນີ້ວັນເນົາກົງກັບວັນພຸດ(15 ເມສາ 2015)ຄົນບູຮານໄດ້ທຳນາຍໄວ້ວ່າ: “ ຜົນລະໄມ້ຈະແພງ ຄົນທັງຫລາຍຈະໄດ້ຮັບຄວາມເດືອດເນື້ອຮ້ອນໃຈໃນການດຳລົງຊີບ ”
ປີນີ້ສັງຂານຂຶ້ນວັນພະຫັດ (16 ເມສາ 2015)ຄົນບູຮານໄດ້ທຳນາຍໄວ້ວ່າ: “ ສຳມະນະພາມ(ຜູ້ມີສິນທຳ)ຈະປະຕິບັດຊອບດ້ວຍທຳອັນປະເສີດ”
ເດືອນຫ້າ (ບຸນປີໃຫມ່ລາວ)
ເດືອນນີ້(ເມສາ)ເປັນເດືອນທີ່ຊາວລາວທັງຫລາຍ ໄດ້ຮ່ວມກັນສະເຫລີມສະຫລອງບຸນກຸດສົງການ ຫຼື ບຸນປີໃໝ່ລາວ ຢ່າງຄຶກຄື້ນມ່ວນຊື່ນ. ຈຸດພິເສດອັນໂດດເດັ່ນຂອງບຸນກຸດສົງການ ຫຼື ບຸນປີໃໝ່ລາວນັ້ນແມ່ນ: ມີການສະຫລອງທີ່ຫລາກຫລາຍ ແລະ ທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ນັ້ນກໍ່ຄືການຫົດສົງນ້ຳໃຫ້ພອນກັນ ດ້ວຍນ້ຳທີ່ສະອາດອັນເປັນສາເຫດເຮັດໃຫ້ເອີ້ນບຸນນີ້ແບບງ່າຍໆວ່າ: ບຸນຫົດນ້ຳ.
(ພາບໄດ້ຈາກອິນເຕີເນັທ)
ການຂຶ້ນປີໃໝ່ສຳລັບຊາວລາວນັ້ນ ມັນກົງກັບການປ່ຽນປີ ຈສ ຫຼື ຈຸນລະສັກລາດ ເຊິ່ງຄົນລາວໄດ້ນັບຖືມາຕັ້ງ ແຕ່ຍຸກສະໄໝລ້ານຊ້າງຕອນຕົ້ນພຸ້ນ ເວລານັ້ນຊາວລ້ານນາກໍ່ເຄີຍໃຊ້ປີ ຈສ. ຄືກັນກັບຊາວລ້ານຊ້າງ ຫລື ຊາວລາວ.(ປີນີ້ ຄສ. 2015 ກົງກັບປີ ຈສ. 1376 ແລະ ຈະປ່ຽນເປັນ ຈ.ສ 1377 ມື້ສັງຂານຂຶ້ນ) ການສະຫຼອງປີ ໃໝ່ລາວແຕ່ບູຮານນັ້ນ ເພິ່ນຈະຈັດຫາເຄື່ອງຂອງຕ່າງໆເພື່ອໄຫວ້ ຫຼື ເພື່ອສັກາລະຜີຟ້າຜີແຖນ, ແຕ່ພາຍຫລັງທີ່ໄດ້ຮັບເອົາພະພຸດທະສາສນາເຂົ້າມາໃນດິນແດນລາວແລ້ວການຈັດງານສະຫລອງ ປີໃໝ່ລາວຈຶ່ງໄດ້ປັບປ່ຽນໄປຕາມ ຍຸກສະໄໝທີ່ແທດເໝາະກັບລັກສະນະຂອງຊາວພຸດ.
(ພາບໄດ້ຈາກ ອິນເຕີເນັທ)
ວັນສັງຂານຕ໌ຂຶ້ນ: ເປັນມື້ຂຶ້ນປີໃໝ່ລາວ ແລະ ປີຈຸນລະສັກກະລາດ ຈະເລື່ອນຕົວເລກຂຶ້ນອີກໜຶ່ງປີໃນມື້ນີ້(ຈາກປີ ຈຸນລະສັກກະລາດ 1376 ເປັນ 1377). ພ້ອມດຽວກັນກໍເປັນມື້ສຸດທ້າຍຂອງການສະຫລອງປີໃໝ່ລາວ; ມື້ວັນສັງຂານຂຶ້ນ ຫລື ມື້ຂຶ້ນປີໃໝ່ນີ້ຍັງຖືເປັນວັນໂຮມຍາດຕິພີ່ນ້ອງ, ຊາວລາວຈະຖືເອົາໂອກາດນີ້ ເປັນການສົມບັດສົມມາຜູ້ມີພະຄຸນຂອງຕົນ ອັນມີ ພໍ່-ແມ່, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ປະຈຳວົງຕະກູນ ແລະ ບຸກຄົນທີ່ເຮົາເຄົາລົບ.
ການສົມມາ ຄືການຍອມຮັບສຳນຶກຜິດ ໃນສິ່ງທີ່ຕົນໄດ້ລະເມີດ, ລ່ວງເກີນ ຫຼື ປະພຶຕຜິດຕໍ່ບຸກຄົນ ທີ່ຢູ່ສູງກວ່າຕົນ ບໍ່ວ່າຈະດ້ວຍ ກາຍ,ວາຈາ,ໃຈ ກໍ່ຕາມ. ໃນພິທີນີ້ ບັນດາລູກຫລານຈະ ແຕ່ງຂັນຫ້າ ເພື່ອຂໍຂະມາພໍ່ແມ່, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ ແລະ ບຸກຄົນທີ່ຕົນເຄົາລົບ ພ້ອມທັງຂໍລະໂທດ ອັນຈະເປັນບາບ ເປັນກໍາໃຫ້ແກ່ຕົນໃນພາຍພາກໜ້າ ແລ້ວຈາກນັ້ນກໍຂໍຫົດສົງລ້າງສ່ວຍພວກເພິ່ນ. ກຸສົນອຸບາຍນີ້ ຄົນບູຮານໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍໄວ້ 2 ຢ່າງຕົ້້ນຕໍຄື:
1) ການຮູ້ຕື່ນດ້ວຍສຳນຶກຂອງຕົນເອງ ຕໍ່ການກະທຳທີ່ອາດເປັນບາບ-ເປັນກຳ ຈະຖືເປັນການລ້າງບາບລ້າງກຳທີ່ດີທີ່ສຸດ, ທັງໄດ້ຮັບການໃຫ້ອະໄພໂທດ ແລະ ການເຂົ້າສູ່ການດຳເນີນຊີວິດໃນປີໃໝ່ຢ່າງໃສສະອາດ.
2) ເປັນໂອກາດທີ່ຈະຕັກເຕືອນຕົນເອງວ່າ: ໃນເຮືອນຊານທີ່ຕົນອາໄສຢູ່ນັ້ນບໍ່ມີພະອົງໃດຈະສັກສິດປູນປານພະອໍລະຫັນຜູ້ເປັນບຸບຜະກອນ ຫລື ບຸບຜະກາລີ ຫຼື ພໍ່ແມ່ ທີ່ເປັນຜູ້ເບິ່ງແຍງ, ລ້ຽງດູເຮົາມາ ແຕ່ມື້ເກີດ
ຂອບໃຈທີ່ອ່ານ
(ຂໍ້ມູນຈາກ: ປຶ້ມໂຫຣາສາດລາວ, ການຄຳນວນຂອງພຣະອາຈານມະຫາບົວຄຳ ສາລິບຸດ ແລະ ອື່ນໆ)
